Hipospadias, üretral mea adı verilen, çocuğun idrar yaptığı deliğin penisin ucuna değil de alt yüzde herhangi bir yere açılmasıdır. Bu işeme delik ile penis ucu arasındaki bölgede üretra adı verilen idrar kanalı tam olarak oluşmamıştır. Hipospadias penis eğriliği (üretral kurvatür ya da kordi diye de isimlendirilir), penis torsiyonu, penis derisi sorunları ve idrar kanalı sorunları ile sıkça birlikte görülür. Bu anomali, her 250-300 erkek doğumda veya yaşayan her 125 doğumda bir görülmektedir.
İçindekiler
Hipospadias Nedir?
Hipospadias, üretral mea adı verilen, çocuğun idrar yaptığı deliğin penisin ucuna değil de alt yüzde herhangi bir yere açılmasıdır. Bu işeme delik ile penis ucu arasındaki bölgede üretra adı verilen idrar kanalı tam olarak oluşmamıştır. Hipospadias penis eğriliği, üretral kurvatür ya da kordi diye de isimlendirilir. Penis torsiyonu, penis derisi sorunları ve idrar kanalı sorunları ile sıkça birlikte görülür.
Hipospadias Nedeni Nedir?
Anne karnındayken bebekte seksüel ve üretral gelişme altıncı haftada başlar ve on dördüncü haftada tamamlanır. Bu gelişmenin değişik aşamalarında duraksama olması sonucu hipospadias peygamber sünneti meydana gelmektedir.
Hipospadias Çeşitleri
Hipospadias açıklığı, penisin neresinde bulunuyorsa ona göre farklı şekillerde çeşitlendirilmiştir. Bu çeşitlere göre hipospadias tanımı yapılır ve tedavi uygun şekilde planlanır. Üretra açıklığı yani idrar deliği normal yerinden ne kadar uzaklaşırsa, hastalığın tedavisi o kadar zor olmaktadır. İdrar deliğinin penis ucuna yakın olduğu noktalar hafif hipospadias, penis gövdesindeyse orta derece hipospadias, penis köküne doğru aşağılara inmiş olan idrar deliğine de ağır hipospadias denir.
- Glandüler hipospadias: İdrar deliğinin normalde olması gereken yere çok yakın şekilde konumlanmış vakalara verilen isimdir.
- Koronal hipospadias: Penis başı ile penis gövdesinin birleşme yerine görülen idrar deliğine verilen isimdir.
- Orta mil hipospadias: İdrar deliği penisin orta kısmında yer alır.
- Penoskrotal hipospadias: Penisin gövdesinin en alt kısmında yer alır, skrotumun yakınındadır. Çok ciddi bir durumdur.
- Skrotal veya perineal hipospadias: Çok nadir olarak görülen ve idrar deliğinin skrotum ile anüs arasındaki perine denilen bölgede yer aldığı durumdur.
Peygamber Sünneti Risk Faktörleri Nelerdir?
Peygamber sünnetinin oluşmasını destekleyen birkaç faktör vardır. Hipospadias yani peygamber sünneti, genetik faktörler doğrultusunda ortaya çıkabilir. Ailede görülen hipospadias hastalığı, çocukta da oluşma riskini artırabilir. Erken gebelik döneminde anne adayında görülen hormon bozuklukları veya ilaç kullanımından kaynaklı olarak peygamber sünneti görülme riski bulunabilir. Anne karnındaki bebeğin çevresel faktörlerden etkilenme riski de vardır. Annenin yaş durumu, kimyasallara maruz kalması, bebeğin erken ve/veya düşük doğum ağırlığında olması da hipospadias için bir risk taşır. Tüp bebek tedavisinde anne hormon kullanır, bu da bir risk olabilir.
Hipospadias Nasıl Sınıflandırılır?
İdrar deliğinin yerleşimine göre sınıflandırılmaktadır. Penisin baş kısmında yer alan, normal idrar deliğinin olması gereken yere çok yakın olan olgulara “glanüler hipospadias” denir. Penis baş kısmı ile penis gövdesi arasındaki olanlara “koronal hipospadias” denir ve her iki durum genel olarak "hafif dereceli (distal) hipospadias" tanımlaması içinde yer alır.
Çocuklarda en sık karşılaşılan ve cerrahi başarı oranının en yüksek olduğu grup bu gruptur. Daha aşağı yerleşimli hipospadiaslar da vardır, idrar deliğinin yerleşimi penis gövdesinin ortasında olanlara “Orta dereceli (midpenil) hipospadias denir.
Penis orta kesimi ile torbaların birleştiği bölgede hatta anüse yakın perine dediğimiz bölgede yerleşenler ise “ağır dereceli (proksimal ve perineal) hipospadias” olarak adlandırılırlar ve bu grubun cerrahi tedavileri genellikle evreli olmaktadır. Çünkü bu hastaların çoğunda penis eğriliği de mevcuttur ve bu durumun da ameliyatla birlikte düzeltilmesi gereklidir. Eğer eğrilik düzeltilmezse ameliyat başarısı ciddi anlamda düşer.
Hipospadias Nasıl Anlaşılır?
Hipospadias hastalığı, doğumdan sonra bebeğin idrarını yapmasıyla anlaşılabilir. Fiziki olarak penise bakıldığında idrar deliğinin penis ucundan farklı bir yerde olması, hipospadias hastalığını işaret etmektedir. Aile, bebekteki farklılığı anlamıyorsa doktor kontrolü sırasında hipospadias anlaşılabilir. Hipospadias tanısı konulduktan sonra uygun şekilde tedavi gerçekleştirilir. Eğer bebek daha sünnet edilmemişse, hipospadias tedavisinde bu sünnet derisi de kullanılabilir.
Hipospadias Tedavisi Nasıldır?
Cerrahi tedavide tanımlanmış yaklaşık 500 çeşit ameliyat bulunmaktadır. Temel amaç idrar deliğinin penisin ucuna getirilmesi, eğriliğin giderilerek penisin düz bir hale getirilmesi ve estetik açıdan tatminkâr bir penis şekli elde edilmesidir.
Ameliyatta penis derisi köküne kadar soyulur, sonra penise suni ereksiyon yaptırılır ve kordi adı verilen penis eğriliğinin varlığı araştırılır. Peniste eğrilik saptanırsa düzeltildikten sonra yeni oluşturulacak idrar deliğinin yeri belirlenir ve mevcut dokular kullanılarak 6/0, 7/0 ve 8/0 gibi emilebilen dikişlerle yeni bir idrar yolu (üretra) oluşturulur.
Hipospadiasın ağırlık derecesine göre beraberinde çocuklarda sünnet de yapılabilir, ya da sünnet derisi yama olarak kullanılabilir. Ancak ameliyatla sünnetin birlikte yapılmaması görüşü doğru değildir, aksine beraberinde sünnet yapılması çocuğu ikinci bir ameliyattan kurtaracaktır. Hipospadias ameliyatın durumuna ve hastalığınızın derecesine göre idrar sondası takılabilir, bu sonda ortalama 3-7 gün kalır.
İdrar deliğinin normal yere göre çok uzakta olduğu proksimal hipospadiaslı hastalarla, ağır derecede kordisi olan ve üretranın kısa olduğu hastalarda işeme deliğinin normal yerine getirilmesi için vücudun farklı yerlerinden (genellikle ağız içinden, mesaneden ve testis torbasındaki fasyalardan) doku alınması gerekebilir. Bu ameliyatlar iki veya üç aşamalıdır, buna ameliyat sırasında suni ereksiyon yaptırıldıktan sonra cerrahınız karar verir.
Peygamber Sünneti Nasıl Yapılır?
Peygamber sünneti için tüm durumlarda durumda da mümkünse yeni bir üretral kanal oluşturularak üretral kateter konur ve operasyon tamamlanır. Dokunun olgunlaşmasının gerektiği ya da kanalın ağzının normal yerden çok uzak olduğu olgularda alınan doku penise yerleştirilerek olgunlaşma beklenir, asıl düzeltme işlemi ya da kanalın tam oluşturulması daha sonraki bir tarihe (her ameliyat arası yaklaşık 6 aydır) ertelenebilir. İdrar sondası yerine drenaj amaçlı göbek altına sistostomi kateteri de konulabilir ancak bizim tercih ettiğimiz bir yöntem değildir.
Ameliyatların başarı şansı idrar deliğinin yerleşim yerine göre ve penis eğriliğinin derecesine bağlı olarak %60-98 arasında değişir. En sık görülen komplikasyonlar fistül (kaçak) ve striktür ya da stenoz (yeni yapılan kanalın daralması)’dur. Bu komplikasyonların tedavisi genellikle ilk ameliyattan daha kolaydır ve aileler açısından da daha rahat bir ameliyat sonrası dönem vardır. Hipospadias tamirinin uzun dönem sonuçlarına bakıldığında ise ereksiyon, boşalma ve çocuk sahibi olma olasılığının çocuk yaşlarda uygun şekilde tamir edilen hastalarda hiç etkilenmediği görülür.
Hipospadias Ne Demek?
Hipospadias peygamber sünneti olarak da bilinen bir ürolojik rahatsızlıktır. Doğuştan gelen bu hastalık penis ucunda bulunması gereken idrar kanalının farklı bir konumda olması ile karakterizedir.
Hipospadias Ameliyatı Olmak İçin Kaç Yaşında Olmak Gerekir?
Hipospadias her yaşta ameliyat edilebilen bir hastalıktır ancak önerilen zaman aralığı 6 ay - 1 buçuk yaş arasıdır.
Hipospadias Ameliyatı Yapılmazsa Ne Olur?
Erkeklerde görülen bu ürolojik hastalık tedavi edilmezse kişide deri defekti ve penis eğriliği ve farklı sağlık sorunları da görülebilir.
Hipospadias Nelere Yol Açar?
Hipospadias doğuştan sünnet olarak da adlandırılır ve idrar yapma zorluğuna neden olabilir. Bazı vakalarda zaman kaybetmeden ameliyat uygulanmalıdır aksi durumda kişinin hayati riski oluşabilir.
Hipospadias Kimlerde Görülür?
Hipospadias çocuk ürolojisinde sık karşılaşılan bir hastalıktır ve her bin erkek çocuktan 4’ünde bu hastalık görülmektedir.
Hipospadias Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Bazı vakalar henüz hamilelik sırasında ultrason ile tespit edilebilir. Bazıları ise doğumdan sonra çocuk doktorunun yapacağı detaylı fiziksel muayene ile teşhis edilmektedir. Bebekte sünnet derisinin az olması ya ya hiç olmaması en önemli belirtidir.